مسئله 641- كعبه كه در مكّۀ معظّمه مى‏باشد، قبله است و بايد به سمت آن نماز خواند؛ ولى كسى كه دور است، اگر طورى بايستد كه بگويند رو به قبله نماز مى‏خواند كافى است و همچنين است كارهاى ديگرى مانند سر بريدن حيوانات كه بايد رو به قبله انجام گيرد.

مسئله 642- كسى كه نماز را نشسته يا ايستاده مى‏خواند، بايد صورت و سينه و شكم او رو به قبله باشد و بقيۀ بدن او لازم نيست رو به قبله باشد.

مسئله 643- كسى كه نمى‏تواند نشسته نماز بخواند، بايد در حال نماز به پهلوى راست طورى بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد، و اگر ممكن نيست، بايد به پهلوى چپ طورى بخوابد كه جلوى بدن او رو به قبله باشد، و اگر اين را هم نتواند، بايد به پشت بخوابد طورى كه كف پاى او رو به قبله باشد.

مسئله 644- نماز احتياط و سجده و تشهّد فراموش شده را بايد رو به قبله به‌جا آورد و در سجدۀ سهو هم بهتر همين است.

مسئله 645- كسى كه مى‏خواهد نماز بخواند، بايد براى پيدا كردن قبله كوشش نمايد تا اطمينان پيدا كند قبله كدام طرف است، و مى‏تواند به گفتۀ يك نفر ثقه يا به قول كسى كه از روى قاعدۀ علمى قبله را مى‏شناسد، گرچه فاسق يا كافر باشد و گمان هم پيدا نشود، عمل كند و همچنين است محراب مسجد مسلمانان يا قبرهاى آنان يا گفتۀ صاحبِ خانه و رستوران و مانند آن.

صفحه 109

مسئله 646- اگر براى پيدا كردن قبله وسيله‏اى ندارد يا با اينكه كوشش كرده گمانش به طرفى نمى‏رود، خواندن نماز به يك طرف كافى است.

مسئله 647- كسى كه مى‏خواهد به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر يا مغرب و عشا را بخواند، بهتر آن است كه نماز اوّل را به هر چند طرف كه مى‏خواهد، بخواند، بعد نماز دوّم را شروع كند.

مسئله 648- كسى كه اطمينان به قبله ندارد، اگر بخواهد غير از نماز كارى كند كه بايد رو به قبله انجام داد، مثلاً بخواهد سر حيوانى را ببرد يا مسلمانى را دفن كند، بايد به‏گمان عمل‏كند، و اگر گمان ‏ممكن ‏نيست، به هر طرف كه انجام دهد صحيح است.

مسئله 649- اگر كسى در بين نماز بفهمد رو به قبله نيست، اگر انحرافش به سمت راست يا سمت چپ قبله نرسيده نماز او صحيح است و اگر به سمت راست يا سمت چپ قبله رسيده يا پشت به قبله بوده بايد نماز را بشكند و دوباره رو به قبله بخواند و اگر وقت ندارد، در بين نماز به قبله برمى‏گردد و نماز را تمام مى‏كند و نمازش صحيح است.

مسئله 650- اگر بعد از نماز فهميد كه نماز او رو به قبله نبوده است، اگر انحراف به سمت راست يا سمت چپ قبله نرسيده، نماز صحيح است و اگر به سمت راست يا سمت چپ قبله رسيده و يا پشت به قبله بوده، اگر در وقت است بايد نماز را دوباره بخواند، ولى اگر خارج وقت است قضا لازم نيست.

مسئله 651- اگر فهميد حيوانى را رو به قبله ذبح نكرده است، آن حيوان حلال است.

مسئله 652- اگر بعد از دفن ميّت معلوم شد كه رو به قبله دفن نشده است، اگر ممكن است و موجب هتك او هم نباشد، بايد نبش قبر كنند و او را رو به قبله دفن كنند.